Verzuim in Nederland stabiliseert voor het eerst sinds jaren, behalve lang verzuim

29 okt 2019
Nieuws

Het gemiddelde verzuim in Nederland stabiliseert in de 2e helft van 2019 en komt uit op 4,2%. Vanaf 2016 steeg dit percentage van 3,5% naar 3,7% in 2017 tot 4,2% in 2018.

Er lijkt geen sprake te zijn van een stijging maar het percentage is nog steeds hoog
Vooral in de niet-commerciële dienstverlening. Binnen het mkb (tot 200 werknemers) is het gemiddelde verzuim in de 1e helft van 2019 nog steeds het laagst: 3,8%. Bij grote bedrijven (>200 medewerkers) ligt dit op 4,9%. Het grootste deel van langdurend verzuim (>42 dagen) wordt veroorzaakt door psychische klachten: 35%. En 25% van het langdurend verzuim is stressgerelateerd. Dit baseert ArboNed op een analyse van haar data tot juli 2019.

Langdurend verzuim heeft grote impact
In de meeste gevallen duurt het verzuim in Nederland korter dan 42 dagen. In 11% van alle verzuimmeldingen duurt het verzuim langer dan 6 weken. Dit percentage lijkt laag, maar deze verzuimgevallen zijn verantwoordelijk voor maar liefst 76% van het totaal aantal verzuimdagen in Nederland.

Preventie blijft van groot belang
Dr. Truus van Amerongen, directeur medische zaken ArboNed: “Des te belangrijker is het om niet te wachten tot het te laat is, maar structureel preventieve maatregelen te nemen om langdurend verzuim voor te zijn. Helaas is niet al het verzuim te voorkomen. Waar je als werkgever en werknemer wel iets aan kunt doen, is stressgerelateerd verzuim: verzuim met de diagnose spanning, overspanning of burn-out. Onder andere door de signalen vroegtijdig te herkennen, bespreekbaar te maken en stressbronnen aan te boren. Hiervoor zetten we slimme algoritmes in. Op basis van eerste analyses blijkt dat we op basis van verkregen vragenlijstdata een goede voorspelling kunnen maken over het risico op verzuim door psychische klachten in de komende 2 jaar. Werkgevers die aandacht besteden aan preventie, kunnen op basis van deze voorspelling veel gerichter werken aan het verbeteren van de gezondheid van hun mensen.”

Psychisch verzuim grootste boosdoener
“En dat is hard nodig. Naast goed werkgeverschap, is het belang voor een ondernemer om verzuim door (werk)stress te voorkomen groot. Een werknemer met psychische klachten is gemiddeld namelijk maar liefst 226 dagen uit de roulatie. Bij een burn-out loopt dit gemiddelde zelfs op naar 294 dagen! Een dag kost gemiddeld € 250, dus daar krijg je, zeker als kleine ondernemer, zelf ook behoorlijk stress van. Dat kan zelfs leiden tot een faillissement”, aldus Van Amerongen.

Parttimers, vrouwen en mensen tussen 25 – 44 jaar het meest last van stress
Zoomen we verder in op langdurend psychisch verzuim binnen het mkb, dan valt een aantal zaken op. Zo is 32% van alle verzuimdagen van vrouwen te wijten aan stressgerelateerde klachten. Bij mannen ligt dit percentage lager op 20%. Bij de mannen speelt verzuim door fysieke klachten een grotere rol.

Van Amerongen: “Ook het parttime werken lijkt werknemers in het mkb zwaarder te vallen dan mensen die fulltime werken. Dat geldt zowel voor mannen als voor vrouwen. Hoewel de groep mannen die parttime werkt substantieel kleiner is. Ook bij mensen die fulltime werken ligt dit percentage relatief hoog. Maar zij vallen weer vaker uit met klachten aan spieren en gewrichten.

Kijken we verder naar het verzuim binnen leeftijdsgroepen, dan valt op dat vooral werknemers in het mkb in de leeftijdscategorie 25 – 44 jaar het mentaal moeilijk hebben. Een derde van de groep valt uit door stress. Bij werknemers boven de 55 jaar ligt dit percentage een stuk lager op 15%. Bij deze groep spelen juist weer overige fysieke klachten een grotere rol.”

Krachten bundelen
Het alsmaar stijgend verzuim was voor ArboNed en MKB-Nederland reden om vanaf 1 juli 2018 de handen ineen te slaan om mkb-ondernemers te ondersteunen bij hun preventieve arbozaken. Samen kunnen ArboNed en MKB-Nederland mkb’ers beter bereiken en ze de juiste handvatten bieden om verzuim te voorkomen.

“Ondernemers maken zich zorgen om het hoge percentage verzuim als gevolg van stress en burn-out”, zegt directeur Leendert-Jan Visser van MKB-Nederland. “Het blijkt vaak een combinatie van factoren die tot dit soort klachten leidt. De oorzaak is zelden óf alleen het werk, óf alleen privé. Het is daarom belangrijk dat mensen tijdig bij hun werkgever aangeven waar ze tegenaan lopen en dat de werkgever en werknemer samen in gesprek gaan om te voorkomen dat iemand echt uitvalt.” MKB-Nederland is dan ook blij met de introductie van de nieuwe MKB Verzuim-ontzorgverzekering, waarover het ministerie van SZW en de verzekeraars vorig jaar afspraken maakten. “Daarin is veel aandacht voor dienstverlening die de ondernemer helpt met re-integratie én preventie.”

Inzet slimme algoritmes om verzuim te verkorten
ArboNed is – net als HumanCapitalCare, Mensely en Focus – onderdeel van HumanTotalCare. Van Amerongen: “We beschikken over een schat aan data doordat we gezamenlijk ruim 1,5 miljoen werkenden bedienen. We zetten volop in op preventie en lopen voorop met de inzet van slimme algoritmes bij het voorkomen en aanpakken van verzuim.” 

Bij een ziekmelding wordt door de inzet van een unieke digitale vragenlijst voorspeld of iemand korter of langer dan 2 weken zal verzuimen. Ook wordt bepaald of er sprake is van psychisch verzuim, waarna aanvullende vragen worden gesteld. Op basis van informatie uit deze vragenlijst ontvangt de bedrijfsarts een datagedreven advies over de aanpak. In combinatie met het deskundige oordeel van de bedrijfsarts, kan zo direct het meest effectieve verzuimbegeleidingstraject gestart worden voor de betreffende werknemer. Door de juiste zorg op het juiste moment te bieden, blijkt dat werknemers sneller en meer verantwoord herstellen. Onderzoek toont aan dat dit de duur van het verzuim fors vermindert.

Bron: ArboNed